منوچهر محمد شمیرانی گفته می‌شود زنان، نیمی از جامعه را تشكیل می‌دهند و در حقیقت، پرورش و تربیت نیمی دیگر از جامعه -مردان- را هم برعهده دارند، بنابراین می‌توان پذیرفت نقش و ارزش زنان در قوام و شكل‌گیری و پیشرفت جوامع، انكارناشدنی است و زنان، خط اول و اصلی ربط و ارتباط بین آحاد بشریت به شمار می‌روند. بزرگداشت زنان در ایران در ایران ما، پیشینه بزرگداشت زنان قدمتی طولانی و به اندازه عمر تاریخ كشورمان دارد. در ایران باستان، روزی به نام «اسفندگان» را برای گرامی داشتن مقام زن و دختر و زمین اختصاص داده بودند و این روز را «عید زنان» می‌دانستند. قدمت بزرگداشت زنان در ایران، درحالی است كه در جهان، تازه چندین دهه است كه روز ۱۷ اسفند ماه (هشتم مارس) به عنوان «روز جهانی زنان» در بسیاری از كشورها، مراسمی برگزار می‌شود. در سال ۱۹۴۵، منشور سازمان ملل متحد در یك موافقتنامه بین‌المللی، اصل برابری بین زنان و مردان را تایید كرد و اولین روز رسمی خود به مناسبت روز جهانی زن را در ۸ مارس ۱۹۷۵ جشن گرفت. زنان و حركت‌های اجتماعی باتوجه به حرف‌های بالا، جا دارد نگاهی هرچند كوتاه، به میزان و تاثیر‌گذاری نقش زنان در عرصه كنش‌های اجتماعی و ارتباطی ایران بیندازیم. تاملی در تجربه‌های تاریخی، گویای آن است كه زنان ایرانی با وجود محدودیت‌های تاریخی بسیار، نقش بارز و قابل توجهی در كنش‌های اجتماعی مختلف داشته‌اند و تاثیر حضور و فعالیت آنان، حتی در بسامان رسیدن بسیاری از حركت‌های اجتماعی، تعیین‌كننده بوده است. انقلاب مشروطیت، نمونه بارزی است كه زنان ایران، از ابتدا به عنوان بخشی از جنبش بزرگ ملی ایران، فعالانه شركت داشتند و با تشكیل انجمن‌ها و سازمان‌های متعدد، حتی اسلحه هم در دست گرفتند و در نبرد رویاروی، جان خود را از دست دادند. در جریان انقلاب اسلامی و در طول هشت سال جنگ ایران و عراق نیز، زنان نقش موثر و پررنگی داشتند و تاكنون نیز، در تمامی كنش‌های اجتماعی، زنان همیشه پرچمدار و پیشرو بوده‌اند. افزایش مداوم نقش زنان گفتنی است نقش زنان و تاثیر آنان در زمینه‌های گوناگون، در دهه‌های اخیر به‌شدت آمار صعودی داشته است. تا جایی كه به عنوان نمونه، در برخی سال‌ها تعداد پذیرفته‌شدگان زن در رشته‌های مختلف كنكور دانشگاه‌ها تا ۷۰ درصد هم رسیده و همین امر موجب شده حضور آنان را در عرصه‌های مختلف كاری، مدیریتی و اجرایی در سطوح مختلف پررنگ‌تر نماید و چهره جدیدی از زن ایرانی را در دنیا مطرح كند. البته زنان، هنوز مزه واقعی برابری و فرصت‌های یكسان داشتن را به‌طور كامل احساس نمی‌كنند و در بسیاری از موارد می‌بینند با وجود شرایط یكسان، جایگاه مناسب آنان در اختیارشان قرار نمی‌گیرد. امیدواری زنان به روزی است كه در تمامی زمینه‌ها - به ویژه فرصت‌های شغلی عرصه‌های ارتباطی- شاهد روزی باشند كه جایگاه مدیران روابط عمومی‌ها و رسانه‌های گروهی، بر اساس شایستگی‌های فردی -و نه جنسیتی- واگذار شود. سهم زنان ایرانی در اینستاگرام گسترش اینترنت در سال‌های اخیر و فراگیر شدن شبكه‌های اجتماعی در جهان و ایران، از جمله مواردی است كه یك‌بار دیگر حضور گسترده زنان در این شبكه‌ها را به عنوان «كاربر فعال» یادآوری می‌كند. اینستاگرام، یكی از این شبكه‌های اجتماعی است كه در سطح جهان و به ویژه در ایران، با اقبال زیادی روبه‌رو شده است. در ایران، طی سال‌های گذشته و پس از فراگیر شدن پاندومی كرونا، كسب‌وكارهای اینترنتی شاهد رونق فراوانی بوده است و سهم اصلی در این رونق را می‌توان از آن زنان دانست. آمارهای موجود گویای آن است اكنون در حالی كه بیش از ۴۷ میلیون نفر كاربر فارسی زبان در اینستاگرام حضور دارند بیش از یك میلیون صفحه فارسی، از طریق اینستاگرام كسب درآمد دارند كه شامل ۲۰۰ هزار كسب‌وكار كوچك و متوسط و حدود ۵۰۰ هزار كسب‌وكار استانی و بومی می‌شود كه زنان، سهم قابل توجهی از این كسب‌وكارها را به خود اختصاص داده‌اند. به هر روی، جا دارد با توجه لازم و تقویت بیشتر جایگاه زنان در تمامی عرصه‌های اجتماعی، به شكلی واقعی و نه صوری و تشریفاتی، بستر مناسب برای ارتقای جایگاه زنان و تشكیل جامعه‌ای مدنی، با به‌كارگیری نیرو‌های قابل، براساس توانایی‌ها و صلاحیت‌های انسانی و فردی -و نه جنسیتی- فراهم شود.
نظرات